Od czerwca do września 2024 roku w parku Grzegórzeckim doszło do serii niepokojących pożarów, które zniszczyły część zabytkowych budynków – m.in. dawne hale magazynowe z okresu I wojny światowej, będące częścią Twierdzy Kraków. Czy miasto rzeczywiście stanęło na wysokości zadania, by ochronić ten historyczny teren? Postanowiliśmy przeanalizować jak wygladał=ły działania miasta od momentu wybuchu pierwszego pożaru.
Trzy pożary w ciągu trzech miesięcy, a winnych brak.
Od 1 czerwca do 25 września 2024 r. w Komendzie Miejskiej Policji w Krakowie
odnotowano trzy interwencje dotyczące pożarów w rejonie parku Grzegórzeckiego.
Pierwszy pożar wybuchł 29 czerwca 2024 roku. Zgłoszono dym i ogień w pustostanie o wymiarach 20×20 metrów, który został ugaszony przez straż pożarną. Nie stwierdzono bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia oraz osób i zabudowań w pobliżu.
Kolejne zgłoszenia pojawiły się 27 sierpnia i 11 września 2024 roku. Każdy z tych pożarów dotyczył tego samego miejsca – opuszczonych budynków na terenie parku. Każdy z nich ugaszono, ale za każdym razem miasto ograniczało się do tych samych działań.
W związku ze zgłoszeniami z 29 czerwca i 27 sierpnia 2024 r., Komisariat Policji II w Krakowie prowadzi postępowanie o wykroczenie związane ze sprowadzeniem zagrożenia pożarowego (art. 82 §1 Kodeksu wykroczeń), jednak sprawcy nie zostali jeszcze ustaleni. Natomiast po zdarzeniu z 11 września prowadzone jest postępowanie karne o sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego (art. 163 Kodeksu karnego), także bez ustalenia sprawców. Oba postępowania są w toku.
Patrole i kontrole
Wiceprezydent Stanisław Mazur wskazuje na wzmożone patrole policji i straży miejskiej, które mają zapewniać bezpieczeństwo w parku Grzegórzeckim. „Od 16 do 31 lipca przeprowadzono siedem kontroli dziennych” – stwierdza Mazur. Co te patrole wykazały? Nic. Zgodnie z pismem nr OR-03.0003.528.2024 z dnia 4 października podpisanym przez wiceprezydenta Mazura „nie ujawniono czynów zabronionych”.
Podobnie miało być podczas dziewięciu nocnych kontroli między 24 lipca a 1 sierpnia, oraz siedmiu kolejnych nocnych patroli we wrześniu. – „Nie ujawniono osób popełniających czyny zabronione” – dodał Mazur.
Ponadto funkcjonariusz Komendy Miejskiej Policji w Krakowie podczas obchodu rejonu służbowego dokonuje cyklicznie kontroli przedmiotowego terenu.
– Od 1 lipca 2024 r. dokonał 40 kontroli wskazanego miejsca. Nawiązał kontakt z pracownikiem Akademii Muzycznej, aby niezwłocznie zgłaszano o incydentach zaobserwowanych w rejonie obu obiektów. Zostało skierowane pismo do administratora terenu, na którym zostało zniszczone ogrodzenie o konieczności jego naprawy z uwagi na łatwy dostęp do znajdujących się tam pustostanów pozostałych po dawnych terenach wojskowych – wylicza urząd miasta.
Ponadto z uwagi na występujące tam zagrożenie, miejsce jest w stałym zainteresowaniu służby prewencyjnej i kryminalnej. Oprócz kontroli dzielnicowego, w porach popołudniowych i wieczorowo-nocnych patrole Ogniwa Wywiadowczo-Patrolowego i Ogniwa ds. Nieletnich Komisariatu Policji II w Krakowie realizują kontrole zagrożonego rejonu.
Zabezpieczenia, które nie działają
Stanisław Mazur przyznaje, że budynki na terenie parku były wielokrotnie zabezpieczane przed dostępem osób postronnych. – „Zabezpieczenia są regularnie dewastowane, a Zarząd Zieleni Miejskiej naprawia powstałe uszkodzenia” – podkreśla Mazur .
Dodatkowo, na terenie parku występują braki w ogrodzeniu, za które miasto nie bierze odpowiedzialności, tłumacząc się przynależnością części terenu do Akademii Muzycznej. – „Braki w ogrodzeniu dotyczą działki należącej do Akademii Muzycznej, a Zarząd Zieleni Miejskiej nie może prowadzić tam prac naprawczych”.
Monitoring – brak infrastruktury.
Jednym z kluczowych problemów wskazywanych przez miasto jest brak monitoringu w parku Grzegórzeckim. – „Na terenie parku nie ma kamer monitoringu wizyjnego z powodu braku odpowiedniej infrastruktury technicznej” – przyznaje Mazur. Zapowiada, że monitoring zostanie rozważony dopiero po przeprowadzeniu kompleksowej rewitalizacji parku.
– Na początku przyszłego roku stworzona zostanie lista miejsc przeznaczonych do objęcia
monitoringiem wizyjnym. Dla wszystkich wybranych lokalizacji dokonana zostanie analiza
bezpieczeństwa, która zadecyduje o miejscu w rankingu. W miarę możliwości finansowych
i technicznych (dostępność infrastruktury teletechnicznej i ewentualne koszty jej stworzenia, możliwe do utrzymania linie widoczności dla kamer itd.) rozważone będzie objęcie parku Grzegórzeckiego monitoringiem wizyjnym – deklaruje wiceprezydent.
Plan rewitalizacji – nadzieja czy zasłona dymna?
Miasto planuje rewitalizację parku Grzegórzeckiego, która ma przekształcić zaniedbany teren w „zieloną enklawę tętniącą życiem” – jak mówi Stanisłąw mazur. Projekt zakłada wprowadzenie funkcji rekreacyjnych, sportowych i usługowych, co ma przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa.
Na przeszkodzie realizacji tych planów mogą stanąć dwie kwestie: brak zgody Miejskiego Konserwatora Zabytków oraz brak funduszy. Jak sie okazuje projekt rewitalizacji „został przedstawiony do zaopiniowania przez Miejskiego Konserwatora Zabytków w Krakowie, który nie wyraził względem niego pozytywnej opinii”. Obecnie trwają prace nad korektami projektu, które mają dostosować go do wymagań wskazanych przez Konserwatora. Do momentu uzyskania ostatecznego pozwolenia na realizację projektu możliwe są dalsze zmiany.
Jednocześnie Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie będzie podejmował starania o pozyskanie pełnego finansowania dla inwestycji, „które daje gwarancję prawidłowego użytkowania terenu oraz zapobiegnie aktom wandalizmu”.
Jarek Strzeboński
