– Czy sztuczna inteligencja zastąpi artystów, czy będzie dla nich nowym narzędziem kreacji?. Czy płótno i papier zastąpi NFT? Jak na naszą rzeczywistość wpłyną komputery kwantowe? Czy Web3 to już zdemokratyzowany internet, czy tylko buzzword promowany przez entuzjastów kryptowalut, techno libertarian i inwestorów venture capital? Czy prawo nadąży za rozwojem technologii?
Na te pytania próbują znaleźć odpowiedź uczestnicy konferencji „Metaświaty2023w Kinie Kijów. Wśród zaproszonych gości są artyści, futurolodzy, prawnicy i twórcy nowoczesnych technologii. Uczestnicy rozmawiają o wyzwaniach związanych ze sztuczną inteligencją, z metaverse, tokenizacją sztuki czy kryptografią kwantową. Jak podkreślają organizatorzy, konferencja „to wspólna przestrzeń zarówno dla entuzjastów jak i sceptyków przełomowych technologii”.
– Rozważanie tego czy sztuczna inteligencja zastąpi artystów i próba zatrzymania rozwoju narzędzi typu Midjourney czy DALL- E to budzenie atawistycznego lęku przed kolejną wersją mitycznego Golema, który odżył w popkulturze jako Terminator czyli zabójcza maszyna. To wciąż ta sama opowieść o człowieku i jego maszynerii, która wymknęła się mu spod kontroli – zauważa artysta, kulturoznawca i pisarz Miłosz Horodyski z Fundacji Kultury Audiowizualnej Febus – Sztuka już umierała na pierwszych stronach gazet wielokrotnie. Kiedy Picasso zaczął pokazywać swoje kubistyczne obrazy, kiedy powstała fotografia, kiedy Warhol tworzył swoje seryjne obiekty i w końcu kiedy dadaista Marcel Duchamp wniósł do galerii pisuar i kazał eksponować go jak rzeźbę. Sztuczna inteligencja podobnie jak pędzel jest narzędziem w rękach twórców. Jeśli będzie w stanie autonomicznie tworzyć sztukę to będzie to pierwszy w historii przypadek, kiedy człowiek będzie mógł skonfrontować swoją twórczość z kimś innym niż z samym sobą. Nasze lęki wynikają z antropocentryzmu i przekonania o wyższości gatunkowej. Malującym małpom czy słoniom odmawiamy twórczej inwencji tak samo jak świadomi inteligencji delfinów wykorzystujemy ją do uczenia tych ssaków sztuczek, które nas bawią. Może sztuczna inteligencja nauczy nas pokory.
Pretekstem do organizacji konferencji naukowej „Metaświaty 2023” jest premiera publikacji wydawnictwa Harde „Metaświat. Prawne i techniczne aspekty przełomowych technologii”. Organizatorzy konferencji mec. Roman Bieda (Fundacja AI LAW TECH), Miłosz Horodyski (FUNDACJA KULTURY AUDIOWIZUALNEJ FEBUS) i dr Zbigniew Okoń są zarazem współautorami pierwszej w Polsce książki całościowo ujmującej prawne zagadnienia dotyczące sztucznej inteligencji, metaverse, tokenizacji czy kryptografii kwantowej.
W 2021 roku Komisja Europejska przedstawiła projekt aktu w sprawie sztucznej inteligencji (AI ACT). Kamieniem milowym było opracowanie takich przepisów, na poziomie rozporządzenia Unii, które będą regulować systemy AI i obowiązywać w całej UE. Zmiany legislacyjne mają dotyczyć też cyberbezpieczeństwa, e-prywatności, handlu w sieci, telekomunikacji. Narzędzia, którymi dziś dysponujemy, jak uspokajają prawnicy, poradzą sobie z ewentualnymi zagrożeniami. Na przykład w metaverse może dojść do naruszenia prawa autorskiego, ale w tym wypadku zastosowanie mają przepisy prawa autorskiego. Podobnie jeśli chodzi o naruszenia dóbr osobistych.
– Jednym z przykładów sporów na linii człowiek – nowoczesne technologie jest pozew, który grupa artystów wytoczyła Stability AI, firmie, która produkuje znany model sztucznej inteligencji Stable Diffusion. – zaznacza dr Zbigniew Okoń – Artyści zarzucili firmie cały szereg naruszeń autorskich począwszy od procesu uczenia maszynowego i wykorzystania do tego ich utworów, aż po naruszenia polegające na tym, że algorytm proszony o dostarczenie obrazu w stylu danego artysty potrafi utworzyć nowy i rzeczywiście podobny obraz.
Konferencja „Metaświaty 2023”, to wspólne przedsięwzięcie Akademii Leona Koźmińskiego, Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, powstającego przy niej Instytutu Sztuk Progresywnych oraz dwóch fundacji – Fundacji AI LAW TECH i Fundacji Kultury Audiowizualnej Febus. Szczegóły programu można znaleźć na stronie www.metaswiaty.pl
