Rok 2023 będzie Rokiem Kopernikańskim, z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W maju przyszłego roku w Krakowie odbędzie się Światowy Kongres Kopernikański. W piątek, 28 października 2022 roku przedstawiciele kilku uczelni i samorządów podpisali list intencyjny w sprawie organizacji tego wydarzenia.
List intencyjny dotyczący wspólnych działań na terenie Krakowa i Małopolski, a także współdziałania w ramach inicjatyw ogólnopolskich podpisali: rektor UJ prof. Jacek Popiel, rektor AGH prof. Jerzy Lis, rektor UEK prof. Stanisław Mazur, zastępca prezydenta miasta Krakowa Jerzy Muzyk, marszałek województwa małopolskiego Witold Kozłowski oraz Iwona Gibas, członek Zarządu Województwa Małopolskiego. Sygnatariusze dokumentu zadeklarowali gotowość współpracy przy organizacji obchodów 550-lecia urodzin wielkiego astronoma. Zdecydowali także, że powołują Komitet Honorowy Obchodów. Ustalono również, że koordynatorem w zakresie krakowskiej części Światowego Kongresu Kopernikańskiego 2023 i towarzyszących mu wydarzeń będzie Uniwersytet Jagielloński.
Najstarsza polska uczelnia zaangażowana jest w organizację Światowego Kongresu Kopernikańskiego także na poziomie krajowym, które to zadanie realizuje wspólnie z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie – na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki. Prof. Jarosław Górniak, prorektor UJ ds. rozwoju, który koordynuje organizację krakowskich obchodów jubileuszu Kopernika, podkreśla, że zamiarem organizatorów kongresu jest ukazanie znaczenia kopernikańskiego sposobu myślenia dla rozwoju nauki i cywilizacji. O ile jednak wydarzenia organizowane w Toruniu i Olsztynie będą dotyczyć samego Kopernika, to w Krakowie odbędą się konferencje zainspirowane przede wszystkim „kopernikańską odwagą intelektualną”. Inauguracja kongresu odbędzie się 19 lutego 2023 roku w Toruniu, w dniu 550. urodzin Mikołaja Kopernika. Część krakowska rozpocznie się 24 maja i potrwa 3 dni.
– Trudno myśleć w Krakowie o Koperniku bez myślenia o całym mieście, krakowskich uczelniach i o Małopolsce. Myślę, że ten rok 2023 powinniśmy wykorzystać, żeby różnym środowiskom uświadomić, jak wielką postacią był Mikołaj Kopernik – oczywiście nie mówimy tutaj tylko o Małopolsce, o Krakowie, ale tak naprawdę myślimy o całym kraju, ponieważ wraz z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytetem Warmińsko-Mazurski w Olsztynie będziemy wspólnie realizować program dotyczący ogólnopolskich inicjatyw organizacyjnych – mówi prof. dr hab. Jacek Popiel, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
– Mam nadzieję, że obchody 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika będą służyły pogłębionej refleksji na temat tego, jaki ma on wkład nie tylko do polskiej nauki, ale również nauki światowej. Myślę, że przede wszystkim to powinniśmy wszyscy wspólnie osiągnąć – ale też obudzić młode pokolenie do większego zainteresowania tą wielką postacią, chyba największym z polskich naukowców – podkreśla marszałek małopolski Witold Kozłowski.
– Planujemy m.in. organizację wydarzeń plenerowych popularyzujących dziedzictwo Mikołaja Kopernika oraz przybliżających jego sylwetkę, co istotne – skierowanych do szerokiego grona odbiorców – zapowiada zastępca prezydenta Krakowa Jerzy Muzyk.
Postać wybitnego polskiego naukowca jest silnie związana z Małopolską. Ojciec Kopernika był kupcem krakowskim. W 1491 roku Mikołaj Kopernik wraz ze starszym bratem Andrzejem rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej. Czasy jego krakowskich studiów przypadły na okres świetności tzw. krakowskiej szkoły astronomiczno-matematycznej. W okresie studiów w Krakowie Kopernik otrzymał tzw. niższe święcenia kapłańskie. W 1493 roku z dachu Collegium Maius Mikołaj Kopernik oglądał dwa zaćmienia Księżyca i jedno zaćmienie Słońca – co mogło mieć wpływ na jego późniejsze astronomiczne odkrycia.
Autograf (roboczy, autorski czystopis) sześciu ksiąg słynnego dzieła „De revolutionibus” znajduje się w zbiorach rękopiśmiennych Biblioteki Jagiellońskiej od roku 1956 r. pod sygnaturą BJ 10 000.
(red)