To miejsce powinno być wizytówką centrum, ale od lat stoi zaniedbane i odstrasza swoim wyglądem. Położony nieopodal Wawelu plac Kossaka w niczym nie przypomina reprezentacyjnego skweru. Turystów witają tutaj dziurawy asfalt, resztki zieleni oraz budki z kebabami. Tymczasem pojawił sie pomysł na przemianę placu.
Katarzyna Jamioł studiująca architekturę krajobrazu na Politechnice Krakowskiej zaproponowała przekształcenie szarego placu Juliusza Kossaka w Krakowie w przestrzeń pełną natury i życia.
Prezentowany projekt powstał w trakcie trzeciego semestru studiów I stopnia w ramach kursu Projektowanie Zintegrowane III – Wnętrze urbanistyczne na kierunku Architektura Krajobrazu na Politechnice Krakowskiej. Tematem przewodnim zadania było odzyskanie przestrzeni publicznej, którą stanowić powinien plac Juliusza Kossaka w Krakowie. Swój projekt Katarzyna Jamioł rozwijała pod kierunkiem dr hab. Urszuli Forczek-Brataniec, prof. PK i dr hab. Wojciecha Rymszy-Mazura, prof. PK.
Prace projektowe studentka rozpoczęła od szczegółowych badań, które uwzględniały specyfikę placu i jego położenie w obrębie większego kontekstu urbanistycznego. W pierwszym etapie dokładnie oceniła jego wartość i położenie w ramach obszaru ochrony ekologicznej miasta Krakowa, sieci korytarzy ekologicznych oraz ryzyka powodziowego. Następnie dokładnie przeanalizowała formę, funkcję i ekspozycję placu.
– Celem badania formy było zrozumienie aktualnego układu przestrzennego placu z uwzględnieniem wielkości i cech architektonicznych. Ponadto badanie funkcjonalne pokazało wzorce aktywności i użytkowania, które pomogły w ustaleniu sposobu, w jaki ludzie korzystają z konkretnych części placu. Głównym celem opracowania ekspozycji było znalezienie ważnych punktów widokowych, z których roztacza się rozległy widok na Kossakówke, Bulwary Wiślane i Zamek na Wawelu. Ustaliłam również, jakie cechy należy podkreślić i jakie elementy można w subtelny sposób uwzględnić lub ukryć. Opracowanie założeń projektowych dla każdego aspektu wnętrza placu było możliwe dzięki procesowi ewaluacji — tłumaczy proces projektowy Katarzyna Jamioł.
Badania pozwoliły studentce PK na opracowanie projektu rewitalizacji placu Juliusza Kossaka. Jej propozycja to harmonijne połączenie architektury krajobrazu i architektury, a celem jest przywrócenie naturalnej esencji obszaru miejskiego, zachęcenie społeczności do docenienia i promowania różnorodności biologicznej. Główną ideą jest wprowadzenie natury w przestrzeń obecnie zdominowanej przez zaparkowane samochody. Cel to przekształcenie placu w kolorowy ogród kwiatowy z roślinami miododajnymi i starannie zaplanowanymi rabatami kwiatowymi.
Moja koncepcja zakłada stworzenie żywego płótna w krajobrazie miejskim, które upamiętnia twórcze dziedzictwo Juliusza Kossaka. Ma umożliwić przechodniom pełne zanurzenie się w sztuce, kulturze i naturze. Kolorystyka obrazów malarza znalazła swoje odzwierciedlenie w doborze roślin, układach przestrzennych oraz zastosowanych materiałach. Podnosi to atrakcyjność wizualną placu — tłumaczy autorka.
Główną atrakcją placu jest pawilon kawiarniany, przeznaczony dla osób poszukujących ciszy i spokoju w dosyć ruchliwej okolicy. Pawilon pełni funkcję centrum, w którym mieszkańcy Krakowa oraz turyści mogą się spotykać, budując poczucie wspólnoty.
Patrycja Bliska
