W obliczu niepewnej sytuacji ekonomicznej na całym świecie nie ma co się dziwić, że rynek pracy przygotowuje się na najgorsze. Jednak zachodzące zmiany okazują się dość zaskakujące. W dzisiejszym artykule wnikliwie omówimy kluczowe trendy, które wynikają z jednego z przeprowadzonych ostatnio badań. Przedstawimy istotne wyniki świadczące o kierunku, w którym zmierza polski rynek zawodowy. Podamy też sposób na to, jak sprostać oczekiwaniom współczesnych pracodawców w obliczu szybko postępującej dynamiki zmian.
Znaczenie wykształcenia na rynku pracy
W niektórych kręgach edukacja nie cieszy się zbyt wysokim poważaniem jako coś wartościowego z perspektywy pracodawcy. Ostatnio dyskurs publiczny obfituje w określenia typu „śmieciowe kierunki”. Stąd nasuwa się pytanie: czy rzeczywiście formalne wykształcenie zdobyte na uczelni jest naprawdę tak mało warte?
Według badania przeprowadzonego przez CVwizard, niekoniecznie. Wynika z niego, że w przypadku 74,78% respondentów ich praca wymaga uprzedniego zdobycia konkretnego dyplomu lub kwalifikacji zawodowych. Co ciekawe, odsetek ten jest znacznie wyższy wśród starszych stażem pracowników (90%).
Ankieta zbadała również, jak wiele osób pracuje w zawodzie ściśle związanym z kierunkiem studiów. Tutaj procent odpowiedzi zgodnych z tym twierdzeniem nieco topnieje, ponieważ spośród badanych tylko 68% potwierdza faktyczny związek między ich wykształceniem a wykonywaną pracą. Jeszcze mniejszy procent respondentów zaś uznaje zdobycie studiów za wymóg, bez spełnienia którego wysokie zarobki w pracy pozostaną poza zasięgiem, choć nadal jest to ponad 50%. Większość odpowiedzi pozytywnych ponownie pochodzi od starszego pokolenia (różnica o niemal 25%!); młodsi pracownicy nie zgadzają się z tą myślą aż tak chętnie, co może sygnalizować potencjalny spadek tej korelacji w przyszłości.
Co to oznacza? Śmiało można stwierdzić, że póki co, wykształcenie w Polsce jest czymś nie do końca wartościowanym. Choć nie brakuje głosów, które uznają wyższość doświadczenia zawodowego nad edukacją pod każdym aspektem, to, jak się okazuje, rynek pracy weryfikuje wszystko na własne sposoby. Warto jednak będzie obserwować ten trend w przyszłości i sprawdzić, czy zdanie młodszych pokoleń się utrzyma na przestrzeni dekad.
Rekrutacja w dobie cyfryzacji
Bez wątpienia, rozpowszechnienie takich portali jak pracuj.pl czy LinkedIn znacznie ułatwia poszukiwanie pracy w dzisiejszych czasach. Nie oznacza to jednak, że platformy te nie mają swoich braków, które dają się we znaki osobom poszukującym pracy.
Badanie wykazało, że ponad połowa ankietowanych otrzymała propozycję pracy za pośrednictwem platformy LinkedIn w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Choć niestety nie dowiadujemy się, czy chodzi tutaj o aktywne aplikacje, czy propozycje rekruterów składane w bezpośrednio wysyłanych wiadomościach, odsetek ten nadal imponuje i podkreśla znaczenie tych stron internetowych.
Ciemniejsza strona portali z ogłoszeniami o pracę
Jak wspomnieliśmy, nie na wszystko da się patrzeć przez różowe okulary. Według badania, niespełna 61% respondentów twierdzi, że w ramach internetowych rekrutacji spotyka się z koniecznością przechodzenia przez testy kompetencji. Powszechność tych testów wzrasta wraz z wiekiem kandydatów, wykazując w pewnym sensie odwrotną zależność pomiędzy latami doświadczenia kandydatów a zaufaniem, jakie otrzymują od firm i rekruterów.
Oprócz tego, znaczna większość pytanych respondentów, niezależnie od wieku i płci, opowiada się za zwiększeniem transparentności w procesach rekrutacyjnych. To wszystko za sprawą obaw o dyskryminację ze względu na płeć, wiek czy pochodzenie etniczne. Z badania jasno wynikają kroki, których pracownicy oczekują od rynku pracy. Są to:
- Anonimizacja procesów rekrutacyjnych –utajnienie danych osobowych kandydatów potencjalnie zmniejszyłoby możliwość dyskryminowania ich.
- Jasność wynagrodzeń – o tym mówi się od dawna, ale badanie podkreśla, jak bardzo przydatne może być ujawnienie widełek, na przykład w unikaniu dysproporcji płacowych, które według badania szczególnie dotyka kobiet (tylko 55,15% z nich uważa, że ich wynagrodzenie jest sprawiedliwe).
- Zmniejszenie liczby etapów rekrutacji – test za testem i etap za etapem. Tak obecnie wygląda znaczna część rekrutacji. Powszechność testowania kompetencji kandydatów skutkuje frustracją z ich strony, dlatego zmniejszenie jej miałoby sens, zwłaszcza w przypadku doświadczonych specjalistów, którzy swoje kompetencje udowodnili wieloletnią praktyką zawodową.
Satysfakcja z wynagrodzenia i mobilność zawodowa
Bez wątpienia kwestie wynagrodzenia pozostają jednym z najbardziej złożonych aspektów rynku pracy. Z przeprowadzonego badania wynika, że 61,05% respondentów jest zadowolone ze swojego wynagrodzenia, aczkolwiek głębsza analiza obnaża dysproporcje między płciami, wynoszącą aż 12 punktów procentowych (67,12% dla mężczyzn i 55,15% dla kobiet).
Nie sposób zatem nie pokusić się o wytknięcie potencjalnej korelacji pomiędzy raczej przeciętnym zadowoleniem z wynagrodzenia a skłonnością do poszukiwania pracy jeszcze przed opuszczeniem poprzedniego miejsca zatrudnienia. Niemal połowa, bo aż 46,54% obecnie zatrudnionych osób, aktywnie poszukuje nowej pracy. Może to świadczyć o rosnącej świadomości pracowników o ich własnej wartości i wkładzie w sukcesy firm. Odsetek osób gotowych na te zmiany jest po raz kolejny wyższy wśród starszych stażem pracowników. To z kolei wskazuje, że grupa wiekowa 45–60 lat nie toleruje niedoceniania przez pracodawców i jest jak najbardziej skłonna wykorzystywać swoje rozległe doświadczenie jako dźwignie do uzyskania lepszych warunków zatrudnienia.
Wnioski na przyszłość – dla pracowników i pracodawców
Wyniki badań wyraźnie pokazują, że polski rynek pracy znajduje się w fazie intensywnych przemian. Coraz częściej oczekuje się od pracodawców transparentności co do wynagrodzenia i warunków pracy. Nacisk ten będzie prawdopodobnie rósł, w związku z czym pracodawcy prędzej czy później będą musieli zastanowić się nad wprowadzeniem odpowiednich procedur, by stale przyciągać najlepszych pracowników na rynku.
Dla osób poszukujących pracy trendy te oznaczają konieczność dostosowania się do nowych wymagań. Kluczem do sukcesu będzie umiejętność wykorzystania nowych narzędzi i platform rekrutacyjnych oraz stałe podnoszenie kwalifikacji, niezależnie od posiadanego wykształcenia formalnego. CVwizard – strona, która przeprowadziła badanie – udostępnia też praktyczne i proste w obsłudze narzędzia, które pozwalają na tworzenie profesjonalnych i uporządkowanych CV, gotowych do sprostania wymaganiom współczesnego rynku pracy.
