Liczące czterysta lat mury zostały odkryte podczas remontu drogi fortecznej na Wawelu. Według wstępnych ustaleń, natrafiono na pozostałości XVII-wiecznego bastionu wzniesionego w okresie panowania Władysława IV Wazy.
W trakcie prowadzonych prac renowacyjnych dawnej drogi fortecznej znajdującej się przy północnych stokach Wawelu od strony ul. Kanoniczej dokonano odkrycia zabytkowych konstrukcji budowlanych tego obszaru.
– W trakcie prowadzenia dokumentacji odkrytego bruku oraz blokhauzu zaczęliśmy zauważać kontynuację murów ciągnących się pod zachowanym brukiem w górę rampy w kierunku obecnej bramy pod Kurzą Stopką – opowiada nam Paweł Kajfasz. – Co ciekawe, odkryty odcinek muru ceglanego najprawdopodobniej z XVI wieku stanowił częściowo podwalinę pod późniejszą konstrukcję blokhauzu – mówi Kaifasz z Zamku Królewskiego na Wawelu.
Odsłaniając sukcesywnie starsze relikty, badacze zauważyli zmianę kierunku budowania muru oraz nieco inny rodzaj użytego materiału budowlanego zalegający na tym obiekcie. Okazało się, że są to pozostałości nieco młodszej konstrukcji, w postaci muru ceglanego z kamiennymi elementami.
– Do partii fundamentowej odcinka muru o zachowanej długości ośmiu metrów, biegnącego niemal równolegle do obecnego muru obronnego, przylegała prostopadła ściana o długości około 6,5 metra, biegnąca w poprzek obecnej drogi fortecznej. Ten mur jest zakończony fundamentem starannie wyprowadzonego filara z odsadzkami, do którego od strony ul. Kanoniczej przylega fragment starszego bruku kamiennego z okresu funkcjonowania odkrytej budowli. W tym miejscu widoczne są także okazałe bloki kamienne stanowiące zapewne fundamenty narożników przepustu bramnego odkrytego obiektu – relacjonuje wawelski archeolog.
Niestety, nie zachował się pierwotny układ kolejnych, narastających wraz z historią miejsca warstw archeologicznych, który dla badaczy jest podstawą ustalania datowania. W takiej sytuacji pozostaje analiza materiału budowlanego, a także dostępnych ilustracji i źródeł historycznych.
Jak informuje po pierwszych wnikliwych dociekaniach archeolog Paweł Kajfasz, można przyjąć wstępne założenie, że odkryte zostały pozostałości XVII-wiecznego bastionu wzniesionego w okresie panowania Władysława IV Wazy.
– Cegła użyta do wzniesienia odkrytej budowli ma cechy charakterystyczne dla budownictwa w XVI i XVII stuleciu. Jeśli chodzi o dostępną ikonografię z tego okresu, to na szczególną uwagę zasługuje doskonale znana rycina z początku XVII wieku z dzieła J. Brauna i A. Hoghenberga „Theatri praecipuarum totius mundi urbium liber sextus”. Jest to jedno z najdokładniejszych przedstawień panoramy Krakowa, na którym widoczna jest m.in. właśnie konstrukcja ceglana biegnąca w poprzek obecnie remontowanej wawelskiej drogi fortecznej. Konstrukcja ta interpretowana jest jako brama prowadząca w kierunku ogrodów królewskich z okresu panowania Zygmunta I. W źródłach historycznych z epoki określana jest jako brama pod Kurzą Stopką – wskazuje Paweł Kajfasz.
fot. Zamek Królewski na Wawelu