O krok bliżej do realizacja Muzeum Architektury i Designu w dawnym hotelu „Cracovia”. Muzeum Narodowe we współpracy z lokalnym oddziałem SARP ogłosiło wyniki dwuetapowego konkursu na przebudowę „Cracovii”. Główną nagrodę zdobyło Biuro Projektów Lewicki Łatak we współpracy z Dariuszem Hermanem.
Modernistyczny budynek dawnego hotelu Cracovia wraz z działką stał się własnością Muzeum Narodowego w Krakowie 29 grudnia 2016 roku. Ministerstwo Kultury postanowiło, że dawny hotel ma stać się nowym oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. Znajdzie się w nim m.in. ekspozycja prezentująca dokonania polskiej architektury i wzornictwa XX i XXI wieku. Zgodnie z opracowaną koncepcją programową, nowa placówka będzie jednak pełniła też funkcję kreatywnego centrum o randze ogólnopolskiej. Sama instytucja będzie się składała z dwóch części. Pierwsza będzie przypominała galerie muzealne z prezentacją najlepszych osiągnięć polskiego designu i architektury XX i XXI wieku. Równie istotna będzie część druga: centrum edukacyjne związane z tymi dwoma dziedzinami, które dzisiaj tak silnie wpływają na rozwój gospodarczy Polski. Chcemy stworzyć miejsce, w którym historia będzie się spotykała z teraźniejszością i przyszłością – tłumaczy Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
W częściowo wpisanym do rejestru zabytków obiekcie powstanie Muzeum Architektury i Designu, a pomiędzy nim i Gmachem Głównym MNK – nowa przestrzeń publiczna. Po przeprowadzonej ekspertyzie konstrukcyjno-budowlanej oraz analizie możliwości zachowania jak najwięcej z oryginalnej substancji i elementów wystroju ogłoszony został (w kwietniu 2023 r.) konkurs na przebudowę.
Wyniki poznaliśmy 17 listopada 2023 roku. Pierwsze miejsce zdobyło Biuro Projektów Lewicki Łatak we współpracy z Dariuszem Hermanem. W uzasadnieniu czytamy, że jury doceniło zwłaszcza zaproponowane rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne i proekologiczne. „Wyjątkowe walory nowej struktury domu, najlepiej uwzględniające potrzeby użytkownika, wynikają z modernistycznego ducha istniejącej Cracovii. Cechuje je przy tym realność i optymalizacja ekonomiczna przyjętych rozwiązań pod kątem budżetu inwestycji. Biorąc pod uwagę specyfikę obiektu, projekt w najwyższym stopniu uwzględnia możliwość minimalizacji kosztów realizacji i eksploatacji. Także nadbudowa bryły zespołu dawnej restauracji została zaprojektowana z głębokim poszanowaniem nadrzędnych wartości architektonicznych zespołu, dając przy tym asumpt do szeregu nowych aktywności w ogrodzie”.
Muzeum Architektury według Biura Projektów Lewicki Łatak
Gmach ze względu na swój bardzo zły stan techniczny, wymaga daleko idącej przebudowy i adaptacji, łącznie z częściową wymianą w zakresie na jaki pozwala wpis konserwatorski oraz z zachowaniem oryginalnej substancji. W efekcie powstanie budynek, zrealizowany według współczesnych technologii budowlanych, uwzględniających takie kwestie jak zużycie energii czy wpływ na środowisko, a w ten sposób siedziba nowego oddziału stanie są także przykładem najbardziej zaawansowanych rozwiązań stosowanych we współczesnej architekturze. Konsultacje w tej sprawie odbywały się z udziałem śp. Witolda Cęckiewicza – projektanta hotelu.
Otwarty w lipcu 1965 roku modernistyczny budynek hotelu Cracovia był wznoszony sześć lat. Zaprojektował go zespół pod kierunkiem Witolda Cęckiewicza, autora m.in. ambasady polskiej w New Delhi, pomnika Bitwy Grunwaldzkiej i Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach. Dowodem na znaczenie budynku jest wpisanie jego części do rejestru zabytków przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w roku 2016. W ostatnich kilku latach wokół potrzeby zachowania zabytkowej substancji hotelu Cracovia toczyła się publiczna debata, w której wiele autorytetów w dziedzinie historii architektury i konserwacji podkreślało wartość zabytkową obiektu i konieczność jego zachowania. Dawny hotel Cracovia stanowi kompleks wraz ze znajdującym się tuż obok kinem Kijów wybudowanym w latach 1960-1965, także projektu Witolda Cęckiewicza.
Patrycja Bliska
