Projekt Dynaxibility4CE, w ramach którego przygotowano założenia do Strefy Czystego Transportu doceniony przez Komisję Europejską. W ramach projektu opracowano Plan Działań na rzecz realizacji Strefy Czystego Transportu w Krakowie oraz dla rozwoju Mobilności jako Usługi w Krakowskim Obszarze Funkcjonalnym. Projekt Dynaxibility4CE został wybrany do grona finalistów REGIOSTARS 2023 czyli corocznego konkurs organizowanego przez Dyrekcję Generalną Komisji Europejskiej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej.
W projekcie „Dynaxibility4CE”, współfinansowanym ze środków UE, partnerstwo tworzy trzynastu partnerów z różnych miast lub regionów europejskich
z 7 państw tj.: Austrii, Belgii, Niemiec, Węgier, Chorwacji, Włoch i Polski. Koordynatorem projektu jest jednostka zarządzająca transportem w Lipsku. Beneficjentem po stronie Partnera Projektu Polskim partnerem projektu jest Gmina Miejska Kraków, w imieniu której działania projektowe realizuje Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie.
Głównym celem projektu jest wymiana wiedzy i doświadczeń pomiędzy jego partnerami, prowadząca do tworzenia narzędzi ułatwiających planowanie mobilności zorientowanej na obniżanie emisji dwutlenku węgla, oraz wpływanie na zmianę zachowań komunikacyjnych w kierunku wyboru niskoemisyjnych form transportu poprzez oferowanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie mobilności. Ponadto w projekcie rozwijane są nowe narzędzia umożliwiające długofalową redukcję emisji zanieczyszczeń pochodzących z transport.
W oparciu o wyniki dotychczasowych działań i badań, oraz przy współpracy z organizacjami pozarządowymi, opracowano Plan Działań na rzecz realizacji Strefy Czystego Transportu (SCT) w Krakowie. W Planie Działań zaproponowano wstępne zasady funkcjonowania SCT, w tym obszar jej obowiązywania, etapy wprowadzania ograniczeń w dostępie do SCT dla określonych rodzajów pojazdów oraz pakiety wsparcia dla mieszkańców i przedsiębiorców. Wskazano ponadto, w jaki sposób i do kiedy będzie wypracowywany, wraz z interesariuszami, docelowy kształt SCT. W Polsce MaaS dopiero się rozwija. Zbadano stan obecny i wyznaczono kierunki działań na przyszłość, z uwzględnieniem poszczególnych poziomów administracyjnych, które obowiązują w Polsce. Przez rozwój mobility as a service chcemy przede wszystkim wspomóc proces decyzyjny i nakierować go na wybór zrównoważonych środków transport. W działania będzie włączony szereg interesariuszy, m. in. jednostki samorządowe, operatorzy komunikacji miejskiej, kontrolerzy biletów, operatorzy shared-mobility, a przede wszystkim użytkownicy system transportowego w naszym mieście.
– W Polsce MaaS dopiero się rozwija. Przeanalizowano stan obecny i wyznaczono kierunki działań na przyszłość, uwzględniając poszczególne poziomy administracyjne, które obowiązują w Polsce. Rozwój Mobility as a service przede wszystkim wesprze proces decyzyjny i nakieruje go na wybór zrównoważonych środków transportu. W działania zostaną włączone m.in. jednostki samorządowe, operatorzy komunikacji miejskiej, kontrolerzy biletów, operatorzy shared-mobility, a przede wszystkim użytkownicy system transportowego w mieście – informuje Zarząd Transportu Publicznego.
Opracowany w ten sposób zakres SCT został ujęty w projekcie uchwały i następnie przedstawiony Radzie Miasta Krakowa. W listopadzie 2022 roku Rada Miasta przyjeła uchwałę o powstaniu pierwszej w Polsce Strefy Czystego Transportu (SCT). Od 1 lipca 2024 r. po Krakowie nie będą mogły poruszać się najstarsze samochody z normą emisji EURO 1. Największa zmiana obowiązuje jednak od 1 lipca 2026 r. Wtedy z krakowskich ulic znikną wszystkie samochody niespełniające norm EURO3 dla samochodów benzynowych i EURO5 dla samochodów z silnikiem diesla.
Patrycja Bliska