Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie ogłosił, że planowany od dwóch lat „hub cargo” zmienia lokalizację – zamiast przy Hali Targowej ma powstać przy ul. Wrzesińskiej. To odpowiedź na artykuł KRKNews, w którym opisaliśmy, że mimo licznych zapowiedzi i wystąpień na kongresach, węzeł transportowy wciąż nie istnieje.
W naszym artykule z 17 października „ZTP od dwóch lat buduje hub, którego nie ma. Teraz chwali się nim na kongresach” przypomnieliśmy, że w 2024 roku ZTP z dumą zapowiadał powstanie „nowoczesnego, ekologicznego węzła przeładunkowego dla rowerów cargo” pod wiaduktem kolejowym przy Hali Targowej. Punkt ten miał umożliwiać dostawy bez spalin i hałasu w centrum Krakowa, a przy okazji stanowić modelowe rozwiązanie dla innych europejskich miast.
Zielone hasła brzmiały imponująco: inteligentna infrastruktura ładowania, system zarządzania flotą, analiza danych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. W materiałach promocyjnych pisano o „multimodalnym hubie transportowym przyszłości”, który połączy komunikację publiczną, kolej i transport towarowy.
Tyle że po blisko dwóch latach od zapowiedzi na miejscu nie ma nic – żadnej wiaty, rampy, tablicy informacyjnej ani śladu inwestycji. Nie ogłoszono przetargu, nie podpisano umowy z wykonawcą, nie podano terminu rozpoczęcia budowy. W efekcie cały projekt sprowadził się dotąd do sześciu rowerów cargo, które ZTP prezentowało we wrześniu na Kongresie Nowej Mobilności w Katowicach.
ZTP: projekt nie finansuje budowy
Po naszej publikacji ZTP przesłał do redakcji obszerne wyjaśnienie. Urzędnicy dziękują za „zainteresowanie tematem” i przyznają, że projekt metaCCAZE angażuje 44 partnerów z 12 krajów. Tłumaczą, że jego charakter jest badawczo-koncepcyjny – a więc w ramach programu Horizon Europe nie przewidziano środków na inwestycje infrastrukturalne.
„Znalezienie odpowiedniego miejsca oraz jego dostosowanie do wymogów przygotowywanego hubu leży po stronie miasta i również jest sprawą niełatwą. Naiwnością byłoby twierdzić, że taki punkt można zorganizować w dowolnym miejscu” – napisał w odpowiedzi Maciej Piotrkowski z zespołu ds. PR ZTP.
Z tego samego pisma wynika, że właśnie z powodu trudności z lokalizacją zrezygnowano z planów budowy przy Hali Targowej. Hub ma teraz powstać przy ul. Wrzesińskiej – miejscu, które, jak zapewnia ZTP, „ma być bardziej dostępne dla kierowców dostarczających towary i osób przeładowujących je na rowery”.
W naszym artykule pytaliśmy również, jak przedstawiciele ZTP dostali się na Kongres Nowej Mobilności w Katowicach, podczas którego prezentowali rowery cargo i opowiadali o bezemisyjnym transporcie przyszłości. Urząd odpowiedział, że „pracownicy stoiska dotarli tak, jak Pan Redaktor oczekiwał: koleją, służbowym samochodem elektrycznym oraz służbowym transportem towarowym”.
Nie podano jednak, ilu pracowników brało udział w delegacji ani ile kosztował wyjazd. To o tyle istotne, że ZTP – instytucja promująca zrównoważony transport – wcześniej nie odpowiedziała na nasze oficjalne pytania w tej sprawie.
ZTP przekonuje, że projekt nie stoi w miejscu. Jak czytamy w przesłanym piśmie, w Krakowie prowadzone są „zaawansowane badania ruchu rowerowego wykonywane za pomocą dronów”. Analizy mają potwierdzić zasadność lokalizacji hubu, pomóc w planowaniu tras i określeniu potencjału dostaw tzw. ostatniej mili. Według ZTP prezentowane w Katowicach rowery to „pierwszy, najłatwiejszy i sfinansowany z zewnątrz krok” w projekcie metaCCAZE. Urzędnicy dodają, że doświadczenia Krakowa są już wykorzystywane przez inne miasta biorące udział w programie.
Przeniesienie planowanego hubu z Hali Targowej na ul. Wrzesińską ma, według ZTP, zwiększyć szanse powodzenia projektu. Problem w tym, że na nowym placu – podobnie jak w poprzednim miejscu – również nie rozpoczęto żadnych prac. Nie ma projektu budowlanego, nie ma przetargu, nie ma terminu realizacji. Zarząd Transportu Publicznego zapewnia, że „przygotowania trwają”, ale nie precyzuje, kiedy mieszkańcy rzeczywiście zobaczą efekt.
Czym jest metaCCAZE
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach programu Horizon Europe. Obejmuje 44 partnerów z 12 krajów i potrwa do 2027 roku. Jego celem jest opracowanie modelu zrównoważonego transportu towarów w miastach, opartego na rowerach cargo i tzw. hubach przeładunkowych. Kraków jest jednym z sześciu miast partnerskich – obok m.in. Amsterdamu, Tampere i Monachium.
Jarek Strzeboński
