Mieszkańcy Krakowa odprowadzający podatki będą mogli korzystać ze swoich pojazdów niespełniających wymogów Strefy Czystego Transportu bez ograniczeń do 1 lipca 2030 roku. Dla samochodów spoza Krakowa niespełniających wymogów SCT przewidziano opłaty: 2,50 zł za godzinę, 20 zł za dzień lub 500 zł za miesiąc.
Magistrat zaprezentował projekt nowych zasad Strefy Czystego Transportu (SCT) na terenie Krakowa. Jest on wynikiem dialogu z mieszkańcami, który rozpoczął się 19 listopada od ankiety prekonsultacyjnej. Od 29 listopada trwają szerokie konsultacje społeczne, obejmujące otwarte spotkania, warsztaty z ekspertami, spotkania online oraz kolejną ankietę skierowaną do mieszkańców.
Projekt zakłada, że dla samochodów osobowych z silnikiem benzynowym (w tym LPG) początkowe wymagania będą obejmować rok produkcji minimum 2005 lub spełnienie normy emisji EURO 4, natomiast dla diesli wymagana będzie produkcja minimum z 2014 roku lub norma emisji EURO 6.
Od 1 lipca 2030 r. wymagania dla samochodów z silnikiem diesla zostaną zaostrzone – konieczny będzie minimum rok produkcji 2018 lub spełnienie normy EURO 6dT. Mieszkańcy Krakowa zostaną objęci tymi wymogami dopiero od 1 lipca 2030 r., natomiast dla pojazdów spoza miasta wprowadzony zostanie okres przejściowy do 30 czerwca 2028 r.. Do tego czasu możliwy będzie wjazd do SCT po wniesieniu opłaty emisyjnej.
880 tysięcy złotych zmarnowane? ZTP nawet nie uruchomiło telefonicznych konsultacji SCT
Obszar SCT obejmie niemal cały Kraków, jednak z wyjątkami umożliwiającymi dojazd do wybranych szpitali, autostradowej obwodnicy oraz obszarów na wschód od drogi ekspresowej S7. Wyłączenia przewidziano również dla osób z niepełnosprawnościami.
Od 1 lipca 2025 r. pojazdy spoza Krakowa będą musiały spełniać określone wymagania, aby mogły wjeżdżać na teren SCT. W przypadku samochodów z silnikiem diesla dopuszczone będą auta wyprodukowane najwcześniej w 2014 roku lub te spełniające normę emisji Euro 6. Spełnienie jednego z tych warunków będzie wystarczające. Podobnie będzie w przypadku samochodów benzynowych oraz tych z instalacją LPG, dla których obowiązywać będzie minimum 2005 rok produkcji lub spełnienie wymagań normy Euro 4. Od 1 lipca 2030 r. przepisy staną się bardziej rygorystyczne dla diesli – konieczna będzie produkcja pojazdu najwcześniej w 2018 roku lub spełnienie normy Euro 6dT. Wymagania dla samochodów benzynowych i LPG pozostaną natomiast bez zmian.
Krakowianie mogą liczyć na specjalne zasady. Mieszkańcy miasta, którzy odprowadzają tu podatki, będą mogli korzystać ze swoich samochodów niespełniających wymogów SCT do 1 lipca 2030 r. bez żadnych ograniczeń. Aby skorzystać z tego uprawnienia, wystarczy zgłoszenie pojazdu do automatycznego systemu, a zwolnienie obejmie wszystkie auta zakupione przed wejściem w życie uchwały.
Dla kierowców spoza Krakowa, których pojazdy nie spełnią wymagań SCT, przewidziano możliwość wjazdu do miasta po wniesieniu opłaty emisyjnej. Stawki te wyniosą 2,50 zł za godzinę, 20 zł za dzień lub 500 zł za miesiąc, przy czym rozwiązanie to będzie funkcjonować maksymalnie do 30 czerwca 2028 r.. Ten okres przejściowy ma umożliwić kierowcom dostosowanie się do nowych przepisów, na przykład poprzez wymianę samochodu.
Strefa Czystego Transportu obejmie niemal cały Kraków, z pewnymi wyjątkami. Wyłączone będą tereny na wschód od drogi ekspresowej S7, w tym obszary Kombinatu i jego okolic. Dopuszczono także swobodny dojazd do autostradowej obwodnicy, m.in. przez ul. Zakopiańską, al. 29 Listopada i ul. Wielicką, aby zapewnić dostęp do ważnych punktów, takich jak szpitale, parkingi Park&Ride czy węzły autostradowe.
Kontrola pojazdów poruszających się po SCT będzie zautomatyzowana, aby zminimalizować formalności. Weryfikacja uprawnień będzie odbywać się automatycznie na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP), co oznacza, że większość właścicieli nie będzie musiała podejmować żadnych dodatkowych działań. W przypadku pojazdów uprawnionych do wyjątków, takich jak auta mieszkańców czy osób z niepełnosprawnościami, konieczne będzie jedynie zgłoszenie pojazdu do systemu, który potwierdzi uprawnienia i zwolni z kontroli.
Projekt uwzględnia również szczególne przypadki. Pojazdy zabytkowe i historyczne będą mogły wjeżdżać do SCT przez maksymalnie 50 dni w roku, a pojazdy specjalne, takie jak dźwigi czy campery, będą miały stałe uprawnienia, o ile odpowiednia informacja znajdzie się w dowodzie rejestracyjnym. Dodatkowe wyłączenia przewidziano również dla organizacji non-profit działających w Krakowie oraz instytucji państwowych, jednak tylko do 30 czerwca 2028 r.
Osoby z niepełnosprawnościami pozostaną całkowicie zwolnione z wymagań SCT. W praktyce oznacza to, że każdy pojazd oznaczony kartą parkingową osoby z niepełnosprawnością będzie mógł poruszać się po strefie bez przeszkód, niezależnie od spełniania norm. Co ważne, zwolnienie obejmie również przypadki, gdy taka osoba podróżuje cudzym samochodem, a nie tylko własnym.
